"जागतिक किडनी दिन"
हा दरवर्षी मार्च महिन्याच्या दुसन्या गुरुवारी साजरा करण्यात येतो. हा दिवस साजरा करण्यामागचा हेतू हाच आहे की, सर्वांनाच ह्या अवयवाविषयीची व आजारांची माहिती मिळावी, जेणे करून किडनीचे आजार टाळण्यासाठी किंवा आजार असल्यास त्याची योग्य काळजी घेण्यासाठी मदत मिळेल. यावर्षी हा दिवस आपण १४ मार्च रोजी साजरा करत आहोत. दरवर्षीप्रमाणे यावर्षीचे जागतिक किडनी दिनाचे ब्रीदवाक्य आहे "सर्वांसाठीच किडनीचे आरोग्य".
किडनी फेल होण्याची महत्त्वाची कारणे
> अनियंत्रित मधुमेह
>> अतिउच्च रक्तदाब
>> दुर्लक्षित मुतखड्याचा आजार
> लहान मुलांमधील मूत्रमार्गांचे आजार
>> पॉलिसिस्टीक किडनी डिसीज
>> दीर्घकालीन वेदनाशामक औषधांचे सेवन
किडनीचा आजार झाल्यास घ्यावयाची काळजी
काही विशिष्ट आजारांच्या रुग्णांनी विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे.
किडनी रोगाची माहिती व प्राथमिक
निदान : चेहरा व पायावर सूज येणे,
उलटी मळमळ होणे, अन्नाची चव नसणे, वजन कमी होणे, थकवा जाणवणे, लघवीला त्रास होणे, रात्री वारंवार लघवीला जाणे, ही किडनीच्या आजाराची लक्षणे असू शकतात. असा त्रास असणाऱ्यांनी वैद्यकीय तपासणी करून घेणे आवश्यक आहे. लघवीवाटे प्रथिने जाणे किंवा रक्तातील युरिया/ क्रिआटीनीनचे प्रमाण वाढणे हे किडनी विकाराचे लक्षण असते.
• उच्च रक्तदाब असणाऱ्या रुग्णांनी घ्यायची काळजी : वेळेवर औषधी घेणे, जेवणात मिठाचे प्रमाण कमी ठेवणे, वर्षातून एकदा लघवी व रक्त तपासणे. कमी वयात उच्च रक्तदाबाचे निदान झाल्यास किडनीची तपासणी करून घेणे.
• मधुमेहाच्या रुग्णांनी घ्यायची काळजी : औषधे व पथ्य पाळून रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रणात ठेवणे, रक्तदाब नियंत्रणात ठेवणे, दर तीन महिन्यांनी लघवीतील प्रथिनांचे प्रमाण तपासून घेणे, रक्तातील साखरेचे प्रमाण वारंवार कमी होत असेल, तर किडनीच्या आजाराची शक्यता पडताळून पाहणे.
क्रोनिक किडनी फेल्युअरच्या रुग्णांनी घ्यायची काळजी
खाण्यातील पथ्ये पाळणे, नियमित औषधी घेणे व तपासणी करणे, जेणे करून डायलिसिस व किडनी प्रत्यारोपणाची गरज लांबणीवर टाकता येते.
• मुलांच्या मूत्रमार्गातील संसर्ग: वारंवार ताप येणे, वजन न वाढणे,लघवीमध्ये जंतुसंसर्ग होणे या लक्षणांची वेळेवर तपासणी करून योग्य उपचार केल्यास भविष्यातील किडनी फेल्युअर टाळता येते.
• मुतखडा व प्रोस्टेट ग्रंथीची सूत्र योग्य तपासणी व औषधोपचार करून कि घेणे, गरज असल्यास शक्रि उपचार करून घेणे, मुतखडा वारंवार होऊ नये म्हणून भरपूर प्रमाणात पा पिणे, खाण्यातील पथ्य पाळणे
अचानक किडनी फेल झाल्यास
अति प्रमाणात जुलाब, मलेरिया, रक्तातील जंतुसंसर्ग, अतिरक्तस्याव,मूत्रमार्गातील अडथळे हे किडनी अचानक फेल होण्याची मुख्य करणे आहेत. या आजारांवर वेळीच व योग्य उपचार केल्यास किडनी कायमची फेल होणे टाळता येते.
• डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार औषधांचा
वापर : डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय
वारंवार वेदनाशामक औषधे घेणे हे किडनी फेल होण्याचे एक महत्त्वाचे कारण आहे. काही आयुर्वेदिक औषधांमधील जड धातू किडनीवर कायम स्वरूपाचे परिणाम करू शकतात, अशी औषधे टाळावीत.
किडनी प्रत्यारोपण म्हणजे काय ?
ज्या व्यक्तीला किडनीचा आजार आहे म्हणजे क्रॉनिक किडनी स्टेज ५. अशा व्यक्तीच्या शरीरामध्ये एका किड़नीदात्याकडून किडनी बसवली जाते.
share for care
